Het generale meetpunt wat gebruikt wordt om een hoge intelligentie danwel hoogbegaafdheid vast te stellen is:
als je op de intelligentieschaal een IQ hebt van 130 of hoger. Zie onderstaande grafiek.

En net zoals er naar beneden onderscheid gemaakt wordt, wordt er ook naar boven onderscheid gemaakt (per 15pt verschil),
wat zich dan weer uit in verschillende termen als: 'uitzonderlijk' of 'extreem' hoogbegaafd.

(NB: op internet worden er verschillende beduidingen gegeven aan 'hoogintelligent' zijn en 'hoogbegaafd' zijn,
zo wordt er bijvoorbeeld een 'intrinsieke motivatie factor' gebruikt om een onderscheid te maken)

> Ik spreek op deze pagina over wat ik persoonlijk versta onder 'hoogbegaafd' zijn.

*
*De hier aangegeven percentages zijn indicatief.

In werkelijkheid houdt hoogbegaafdheid zó veel meer in, dan alleen maar een hoog 'IQ cijfertje'.
Het gaat eigenlijk zelfs meer over persoonlijkheidskenmerken.
Het is een manier van 'Zijn', een manier van leren en ervaren.
Een intensere beleving van dingen. (Zie plaatje/tekst onderaan dit artikel).

Het houdt in dat informatie sneller verwerkt wordt en op een andere manier.
Dat er sneller verbanden worden gelegd tussen dingen, er combinaties gevormd worden en er veel verder doorgedacht wordt.
Hoogbegaafden denken en voelen simpelweg anders.

Kenmerkend voor een hoogbegaafde is o.a.:

• Snel verveeld zijn   (wat zich kan uiten in: iets 'niet lang vol kunnen houden', denk bijv. aan het frequent (af)wisselen van studies, banen of hobby's omdat ze er al rap op uitgekeken zijn)
• Regelmatig op zoek naar nieuwe uitdagingen
• Veelal perfectionistisch zijn, hoge eisen aan zichzelf stellen, de lat bijna onbereikbaar hoog leggen (*Door oa. bovenstaande kenmerken ligt een burn-out of bore-out al gauw op de loer...)
• Van onderwerpen die ze interessant vinden wordt alle informatie opgezogen, echter dingen die niet kunnen boeien blijven minder goed hangen
• Vaak last van Faalangst en/of het ‘Imposter Syndrome’
• Snel van begrip: pikken dingen erg snel op, weinig herhaling nodig, zien bijvoorbeeld al snel waar iets fout gaat in een proces (top-down denken)
• Ze hebben meestal nooit goed geleerd 'Hóe te leren' (omdat veel al gewoon 'vanzelf' gaat)
• 'Automatiseren' is lastig (de tafels leren bijv.)
• Hebben vaak moeite met executieve functies
• Veelal beelddenkers
• Vragen dóór, zijn altijd nieuwsgierig en denken 'out of the box'
• Zijn vaak creatief en origineel, zowel in het bedenken van oplossingen als in bijvoorbeeld schrijven of handarbeid
• Doen veel aan zelfreflectie en observatie
• Zeer sterk rechtvaardigheidsgevoel
• Zeer autonoom

Ik zou deze lijst nog langer kunnen maken, maar hoogbegaafdheid is iets wat zich moeilijk laat vangen in statische termen. Er zwerven meerdere beschrijvingen rond omdat er simpelweg geen 'consensus' is over De definitie.

Voetnoot:
De uitkomst van een IQ test kan beïnvloed zijn/worden door een aantal factoren die mee kunnen spelen op het moment van afname, het blijft dus 'een momentopname'.

Als je ooit 130 of hoger gescoord hebt mag je er vanuit gaan dat je zeer intelligent bent en als er verder geen hersenbeschadigingen hebben plaatsgevonden zul je er niet minder intelligent op worden, maar ouderdom of medicijngebruik e.d. kunnen er wel wat invloed op hebben.

Faalangst bijvoorbeeld kan zowel bij kinderen als volwassenen een rol spelen tijdens de testafname. Of als je door allerlei invloeden niet goed in je vel zit, erg moe bent of getraumatiseerd door eerdere (school)ervaringen. Echter zal dit alles meestal geen schokkend puntenverschil uitmaken.**
> Wat ik hiermee wil zeggen is: dat als je op een test wellicht door bovengenoemde oorzaken net onder de 130 gescoord hebt, dat je dan niet per se 'níet hoogbegaafd' bent. Er moet simpelweg een meetpunt genomen worden. Daarbij zijn er vaak ook nog 'kloven' tussen verbaal en performaal.

**Wat wèl een enorm verschil uit kan maken, bij kinderen in het bijzonder, is door wíe er getest wordt... Eigenlijk kan alleen maar een ervaren tester, die bekend is met de problematiek die hoogbegaafd zijn met zich mee kan brengen, door bovengenoemde factoren heen prikken. Mijn advies is dan ook: vraag altijd naar de achtergrond van de tester (of ze bekend zijn met hoogbegaafdheid) of vraag rond welke tester er goed bekend staat op dit gebied.